21.04.2012 – Wiesława Markiewicz „Malowane światłem” – malarstwo

WIESŁAWA MARKIEWICZ

Mieszka w Szczecinie, tam też ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych. Studiowała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu uzyskując dyplom z wyróżnieniem artystycznym w pracowni Malarstwa prof. Stanisława Borysowskiego w 1982 roku. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków i Stypendystką Ministra Kultury i Sztuki. Kierowała pracownią Malarstwa i Rysunku na kierunku Grafika i Architektura Wnętrz w Wyższej Szkole Sztuki Użytkowej, obecnie w Akademii Sztuki w Szczecinie. Zrealizowała 38 wystaw indywidualnych. Brała udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych, plenerach i sympozjach. Prace jej znajdują się w zbiorach oficjalnych i prywatnych w kraju i zagranicą.

Przez całe lata, a nazbierało się ich kilkadziesiąt, zajmuję się malarstwem i coraz trudniej mi się o nim wyrażać jednoznacznie. Doświadczam ciągle nowego. Przezwyciężając w samotności wątpliwości i lęki, odnajduję sens tworzenia. Dokonując wyborów w odniesieniu do rzeczywistości rozwiązuję odkrywane i uświadamiane sobie kolejne problemy malarskie. W ogromnym i pernamentnym ruchu przemijania, usiłuję nawiązać dialog z otaczającym mnie światem, by chociaż na moment zatrzymać go i zachwycić się nim. Malarstwo to wieczna przygoda, wciągająca i poruszająca. To nieustające dokonywanie wyborów i cudowność kreacji, wzbogacanie osobowości i świadomości oraz ciężka praca.

Malowane światłem

Malarstwo Wiesławy Markiewicz to obrazy malowane światłem i rozsmakowane w kolorze. To obrazy do patrzenia i przeżywania, a dokładniej – współpatrzenia i współprzeżywania z autorką. Uderzający – choć nie w pierwszej chwili – jest brak w nich postaci, w przeciwieństwie do wszechobecnego pejzażu. Jeśli pojawiają się fragmenty postaci, to w bliskich kadrach, jak wtedy, gdy fotografujemy się sami. Może to jest kluczem do tego malarstwa – po pierwsze: patrzymy na świat oczami autorki. To nie malarstwo bez człowieka – człowiek jest w nim obecny, bo to jego subiektywne spojrzenie, jego emocje. Po drugie – prosta szufladka koloryzmu i malarstwa pejzażowego nie sprawdza się i nie wyczerpuje prób analizy malarstwa artystki. Można wspomnieć o impresjonizmie, rajonizmie, o abstrakcji lirycznej. O wszystkich kierunkach malarskich poszukiwań, dla których ważne jest badanie światła, jego wpływu na barwy, przekształcanie realistycznych motywów w zapisy ulotnych chwil, operowanie fakturą obrazu i zamykanie w nim nieograniczonych przestrzeni. Po trzecie – operowanie nastrojem ulotnej impresji i portretowanie natury są próbą wyprowadzenia oglądającego na manowce. W centrum poszukiwań twórczych autorki pozostaje nie natura i pejzaż – ujęty zwykle szeroko, przestrzennie, z linią krajobrazu umieszczoną wysoko, czasem poza kadrem płótna – lecz kolor, światło i faktura obrazu. Zainteresowanie naturą jest autentyczne i bliskie afirmacji, ale najbardziej uważnie wydaje się być w niej śledzona atmosfera i to, jak wpływa na recepcję oglądanego krajobrazu – za każdym razem trochę inną. Pejzaż w tych obrazach jest oparty na zastanym realistycznym widoku, ale potem ewoluuje w stronę pejzażu onirycznego, nierealnego, umownego. Staje się punktem wyjścia i impulsem do zmian, by jak u impresjonistów obraz oddawał ulotną chwilę i grę światła, albo jak u ekspresjonistów wyrażał emocje autorki. Rozpoznawalny pejzaż traci nagle dosłowność, przechodząc w formę abstrakcyjną, w studium barw i faktur. Obserwujemy powrót do koloru jako kwintesencji malarstwa, niezależnej od wszelkich historycznych przemian i rewolucji. D uże płaszczyzny koloru oparte są na pełnym widmie rozszczepionej wiązki światła albo ograniczone do jednego, dwóch tonów kolorystycznych, niczym malarska uwertura na żółć lub zieleń. Często kompozycja rozcinana jest na pasy lub wielokąty przez gwałtowną ingerencję pionowej lub ukośnej smugi światła, zmieniającej w jej obrębie natężenie barw. Niczym sceniczny reflektor wydobywają owe smugi wybrany pas obrazu na pierwszy plan. Czasem rolę owego podkreślenia pełnią przybliżone do makroskali fragmenty – oglądane jak przez zbliżający pryzmat. Wrażenie dynamiki, odczuwalnej aury ruchu lub spokoju uzyskiwane jest przez śmiałą diagonalną lub konsekwentnie poziomą kompozycję obrazu. Zaburzenie owych linii, ich zderzenie lub przecięcie, wprowadza element niepokoju, potężnej energii emanującej z przedstawionego motywu. Klasyczna perspektywa przestaje mieć znaczenie, każdy z fragmentów obrazu ma perspektywę własną, a ich rozbieżność wzmaga odczucie siły i niepokoju. Choć powtarza się kwestia emocji, nie ma tu mowy o rozedrganiu, niepewności. Raczej o sile i energii przesyconych empatią. Gdzieniegdzie na obrazach niczym znaki pojawiają się koty lub gołębie: życzliwi świadkowie poszukiwań autorki, towarzysze w próbach dotarcia do istoty malarstwa – redukcji zbędnych detali i osiągnięcia kompromisu w zmaterializowanym zapisie uniwersalnego światła i subiektywnych emocji. Zabawne jest, że w epoce sztuki pędzącej na multimedialne złamanie karku takie soczyste, na poły abstrakcyjne malarstwo można by uznać za całkiem tradycyjne, sięgające prawdziwie archaicznych form wypowiedzi artystycznej. Jeśli w naszej nowoczesności jesteśmy wystarczająco otwarci, by nie podlegać dyktatowi nowych technik, zdołamy rozsmakować się w malarstwie Wiesławy Markiewicz. Wyobrazimy sobie początkowy lęk przed białym płótnem, tworzenie pierwszego zarysu obrazu, wszystkie poszukiwania, próby, odtwarzanie z pamięci lub ze szkicu zapamiętanej aury, refleksów światła, gry barw – być może odnajdując ostatecznie także własne wspomnienia i emocje.

Marta Poszumska Szczecin, kwiecień 2012

O Wiesławie Markiewicz – fragment

„…Z czego zrobione są jej obrazy? Po pierwsze są w całości z N IEJ. Są z niej do ostatniej nitki płótna, z niej w każdej z dwudziestu pięciu warstewek farby, do ostatniego ziarenka pigmentu. Z niej w każdej nawet najmniej złożonej myśli, która ci przepełznie przez głowę, kiedy patrzysz. Bo tak naprawdę patrzysz tylko na nią. Jej obrazy są zrobione także z przestrzeni. A przestrzeń jest nieśmiertelnym naczyniem mieszczącym wszystkie rzeczy, jakie tylko powstają. Jej przestrzeń poza tym, że zmienia ciągle skalę — od wędrówki polnej myszy między źdźbłami po bezmaterialne odchłanie — jest półprzezroczysta, namacalna w bogatym nawarstwieniu i przenikalna do dna. Ale przede wszystkim jej przestrzeń jest pływająca. To dlatego krzesła mogą trwać zawieszone na jednej nodze, a bezkonturowa plama nigdy nie chce do końca wyschnąć. Świat jest koloidowym roztworem. Jak białko. Dlatego żyje. Gdyby te obrazy wyschły, byłyby martwe. Jej obrazy są też zrobione z koloru. l on musi być mokry. Ale zajęty jest czym innym. Świeci i grzeje. Od środka. Kiedy się nasyca, to nasyca się tajemnicą i nasyca się życiem. Tajemnicą życia. Kiedy blednie — pokrywa się mgłą i rozpływa. Rozpuszcza się sam w sobie. Na pewno nie należy do drapieżników. Jej obrazy są zrobione z emocji. Wygląda na to, że czasem chciałyby krzyczeć… Ale nie krzyczą. Nawet wtedy, kiedy jest w nich bardzo źle — a bywa bardzo źle i wtedy trzeba zasłonić twarz ręką. Ani wtedy, gdy jest w nich bardzo dobrze. A bywa bardzo dobrze i wtedy jest odlot w długiej sukni i ze skrzydłami. Jej obrazy są zrobione z emocji i może się zdarzyć, że w jednej myśli nagromadzi się ich tyle, że rama pęka, rozrywa się płótno. Wtedy jest niedziela pośród wszystkich poniedziałków i wtorków, między obrazami staje sztandar. Odświętny, postrzępiony. Pozszywany z kawałków jak ludzka wiara. Ale jej obrazy są przede wszystkim zrobione z czasu. To im nie daje spokoju. Wszystkie jej obrazy są zrobione z czasu. Nawet te, których jeszcze nie ma. Jeżeli jest dramat, a przecież jest — to właśnie w tym: ONA i obrazy — wszystko jest zrobione z czasu. Czas jest posępny i złowrogi. Jeżeli jest lęk, a przecież jest — to tylko przed czasem. Królem złodziei. Bo jej trwanie jest permanentną utratą, od początku do końca. CZAS jest różową poduszką”.

Grzegorz Fedorowski, dziennikarz

1984 I Międzynarodowe Targi Sztuki ,,INTERART,, – Poznań 1985 ,,Cztery Pory Roku” – Szczecinecki Ośrodek Kultury 1986 XIII Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego – Zamek w Szczecinie XIII Festiwal Współcz.Malarstwa Polskiego – wystawa poplenerowa – BWA Szczecin, Biblioteka w Nowogardzie 1987 Siedmioro malarzy szczecińskich Galeria BWA – Ustka Ogólnopolskie Forum Artystów, Naukowców, Krytyków i Teoretyków Sztuki – BWA Koszalin XI Jesienne Konfrontacje BWA – Rzeszów 1988 Stypendyści Ministra Kultury i Sztuki, Klub XIII Muz – Szczecin Artyści Papieżowi „Wizyta’’ BWA – Szczecin XIV Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego, Zamek w Szczecinie XIV Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego – wystawa poplenerowa, Muzeum Regionalne Kamień Pomorski, BWA -Szczecin 1989 XIII Prezentacje MKS, Wystawa poplenerowa, Muzeum Regionalne – Kamień Pomorski, BWA-Szczecin „Konik Morski”,wystawa pokonkursowa twórców wybrzeża – Nagroda Główna – Grand Prix BWA Szczecin 1990 „Debiuty Lat 80-tych’’, Muzeum Narodowe – Szczecin XV Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego, Muzeum Narodowe – Szczecin 1991 „Siedmioro Malarzy Szczecińskich’’, Bremerhawen – Niemcy Polskie Malarstwo Współczesne -, Designe Center, Boston – USA Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego Polskie Malarstwo Współczesne, Karsruhre – Niemcy „Kumowisko,Galeria „Koper’’ – Dworek Grabówno 1992 „MY’’,BWA – Szczecin „Postawy’’, Galeria ZPAP „Kierat’’ – Szczecin II Kumowisko, Galeria” Koper’’- Dworek Grabówno Międzynarodowy Plener Malarzy wystawa poplenerowa, Cerinek -Morawy Sympozjum Artystów „Earth – Sight – Earth’’, Gustrow – Niemcy 1993 Szczecińska Plastyka Współczesna {1945-1993 Muzeum Narodowe – Szczecin Szczecin Oczami Twórców, wystawa pokonkursowa, Galeria ZPAP – Szczecin Artyści ZPAP okręgu szczecińskiego, Greifswald – Niemcy W. Markiewicz, J. Eysmot , K. Krzywicki, BWA – Szczecin III Kumowisko, Galeria „Koper” – Dworek Grabówno Ogólnopolski Plener Artystów – Barlinek – wystawa poplenerowa, BWA Gorzów Wlkl. Międzynarodowy Plener Malarzy – Dobra, BWA – Opole Międzynarodowe Spotkania Artystów ‘’Otto Nemeyer’’ Muzeum Holstein, Rugia – Niemcy 1994 Międzynarodowy Plener Malarzy – Dobra’94, BWA – Opole XI Ogólnopolski Plener Malarzy – Bieszczady’94 – Rzepedź, BWA -Krosno 7X4’’ Galeria ZPAP – Szczecin, BWA – Piła 1995 Ogólnopolski Plener Artystów, wystawa poplenerowa Muzeum Barlinek, BWA – Gorzów Wlkp. Międzynarodowy Plener Malarzy – Nemunaitis’95 wystawa poplenerowa, Alytus – Litwa XV Międzynarodowe Spotkania Artystów – Słonne’95 wystawa popl.BWA-Przemyśl 1996 „Cztery pory roku’’, wystawa pokonkursowa „SZOK’’ Szczecinek Międzynarodowe Plenery Malarzy – Cerinek 1992 – 1995 Galeria Vysociny, Ihlawa – Morawy Ogólnopolskie Plenery Malarzy – Barlinek’96, Dębno’96, Muzeum w Barlinku, BWA Gorzów Wlkp. XVI Międzynarodowe Spotkania Artystów – Słonne’96 Państwowa Galeria Sztuki Współczesnej- Przemyśl 1997 „Postawy’’ Dom Artysty Plastyka Warszawa Wystawa Artystów zaproszonych na Międzynarodowy Plener – Daugay’97 Plener Międzynarodowy Daugay’97, wystawa poplenerowa Ratusz Miejski, Alytus – Litwa Artyści Szczecińcy’’ Greifswald-Niemcy 1998 „Salon Jesienny’ 98″ wystawa pokonkursowa, Galeria Południowa – Zamek w Szczecinie Ogólnopolski Plener Malarzy „Klimaty’’ wystawa poplenerowa – Międzyrzecz Międzynarodowy Plener XVII Spotkań Artystów- Słonne ’97 Państwowa Galeria Sztuki Współczesnej – Przemyśl„Feuchte Arbeiten’’ Międzynarodowy Plener Malarzy’’, Musee Galerie n/ Odrą – Niemcy I Międzynarodowy Plener Malarzy-Nowogard’98, Dom Kultury-Nowogard, Klub XIII Muz Ogólnopolski Plener Malarzy „Rezerwat Malarskiej Uważności” – Smolnica’98 wystawa poplenerowa BWA Gorzów Wlkp.Plener Malarsko – Rzeźbiarski Rakszawa’98 wystawa poplenerowa – Łańcut Ogólnopolski Plener Malarzy – Pszczew’98, BWA Gorzów Wlkp. XVII Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego – Zamek w Szczecinie „Włókno w sztuce”, Galeria ZPAP Kierat – Szczecin 1999 Międzynarodowy Plener Malarzy – Nowogard wystawa poplenerowa – Dom Kultury, Zamek w Szczecinie „Rezerwat Uważności Malarskięj ” BWA – Gorzów Wlkp. Ogólnopolski Plener Malarzy – Rakszawa’99 BWA Rzeszów I Ogólnopolski Plener Malarzy Marianowo’99. wystawa poplenerowa – kościół w Marianowie „Wlazł kotek na płotek”- wystawa galeria ,,Trystero”-Szczecin 2000 Międzynarodowy Plener Malarzy – Białowieża’99’ BWA BWA – Białystok. Ogólnopolski Plener Malarzy – Marianowo ’99 wystawa poplenerowa, Muzeum – Stargard Szczeciński, Klub XIII Muz – Szczecin wystawa poplenerowa 2001 Wystawa malarstwa otwierająca przewód kwalifikacyjny I – go stopnia UMK Toruń Wydział Sztuk Pięknych Wystawa poplenerowa Rakszawa’01 – Łańcut 2002 Wystawa malarstwa kończąca przewód kwalifikacyjny I – go stopnia UMK Toruń Wydział Sztuk Pięknych Wystawa poplenerowa Marianowo’01 Galeria Kierat ZPAP Wystawa poplenerowa Nowogard’02 Zamek Szczecin „Salon Jesienny”, wystawa pokonkursowa – Zamek w Szczecinie 2003 Wystawa poplenerowa Rewal’03 wystawa poplenerowa ,Malarstwo i Ceramika Barlinek’03 – Muzeum Regionalne Wystawa poplenerowa Nowogard – Biblioteka, Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie Wystawa poplenerowa Marianowo’02 – Brama Muzeum Stargardzkie 2004 XX Festiwal Współczesnego Malarstwa Polskiego „Configuracja” – wystawa pokonkursowa – Zamek w Szczecinie Wystawa członków ZPAP – Centrum Przedsiębiorczości – Szczecin Wystawa poplenerowa Marianowo’04 – Zamek Szczecin 2005 Wystawa”KOTY” Galeria ZPAP Szczecin Wystawa poplenerowa Łańcut ’05 Wystawa pokonkursowa „Akt” Galeria miejska – Tarnów Warsztaty i wystawa poplenerowa – Rybokarty – Gryfice 2006 Wystawa i warsztaty plastyczne – Międzynarodowy Festiwal Lato z Muzami, Nowogard’06 Warsztaty i wystawa poplenerowa – Rybokarty i Gryfice Wystawa poplenerowa – Pałac w Łańcucie Wystawa Prezentacje BWA Rzeszów, Lwów, BWA – Rzeszów 2007 Wystawa poplenerowa Marianowo’07 Czary i Czarownice na Pomorzu, Muzeum w Stargardzie Szczecińskim Wystawa poplenerowa Amelia, – Włochy Wystawa poplenerowa Nowogard – Ratusz Wystawa poplenerowa Łańcut’06, Pałac w Łańcucie, Lwów – Ośrodek Orientalistyki 2008 Wystawy poplenerowe; Okartowo’08 – Pisz, Nowogard 08 – Dom Kultury, Łańcut’08 – Dom Turysty, Nałęczów – Galeria, Świeradów’08 – Dom Zdrojowy, Rybokarty 08 – Dom Kultury w Gryficach Wystawa „60 lat Liceum Plastycznego w Szczecinie ” – Galeria Gotycka Zamek Szczecin ”Animalis” wystawa pokonkursowa Chorzów – Galeria mm Udział w wystawie zbiorowej ,,Łańcut 08″- Nałęczów, Rzeszów 2009 Udział w międzynarodowym projekcie ,,Marianowska Droga Krzyżowa” wystawa Udział w ,,International Workshop for Visual Artists” w Brande – Dania, wystawa Udział w ogólnopolskim plenerze Rybokarty 09 wystawa poplenerowa- Rybokarty, Dom Kultury- Gryfice 2010 Wystawa malarstwa ,,3+3″Galeria Kapitańska Szczecin wystawa malarstwa Galeria miejska Greifswald wystawa malarstwa ,,Pokolenia”Muzeum Regionalne – Szczecinek wystawa poplenerowa Łańcut- Lipnik 2010 wystawa poplenerowa Świeradów 2010 wystawa,,Anioły” galeria Kapitańska W Szczecinie 2011 Wystawa malarstwa Greifswald wystawa interart- malarstwo Greifswald – Niemcy Wystawa poplenerowa Mielnik ,Lewocza Wystawa poplenerowa ŁAŃCUT 2011- Lublin Kolekcja Marianowska -Galeria Gotycka w Zamku-Szczecin
Wystawy indywiduale: 1986 Malarstwo, Brama Królewska – Szczecin, Goleniów – Biblioteka, Stargard Szczeciński – Centrum Sztuki 1987 „Sztandary” – pokaz w lesie Owczary 1991 Malarstwo, sztandary – Galeria Południowa BWA – Szczecin Malarstwo, sztandar, Galeria BWA – Koszalin Malarstwo, sztandary, Galeria BWA – Gorzów Wlkp. 1992 Malarstwo, Galeria Gratz, – Szczecin 1993 Malarstwo, otwarcie Centrum Handlowego „Magnet”, – Szczecin 1994 Malarstwo, otwarcie Pizzy Hut, – Szczecin Malarstwo, otwarcie Kredyt Bank S.A. – Szczecin 1995 Malarstwo, „Just Art Galerie”, – Berlin Malarstwo,sztandary, Galeria ZPAP „Art”, Zielona Góra Malarstwo, Pizza Hut – Szczecin Malarstwo, sztandary – Centrum Kultury „Teatr” – Galeria Akcent -Grudziądz 1996 scenografia’ sztandary XXXI Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej – MIędzyzdroje Malarstwo, Klub Bohema – Zamek Szczecin 1997 Malarstwo, Galeria Relax – Gorzów Wklp. Malarstwo, Galeria „Art” – Świnoujście Malarstwo, „30 obrazów na papierze” – U Barbary – Szczecin Scenografia, sztandary XXXII Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej – Międzyzdroje 1998 Malarstwo, Galeria „U Sylwi” – Kostrzyń Scenografia, sztandary XXXIII Międzynarodowy Festiwal Pieśni Chóralnej, kościół p. w. Św. Piotra Apostoła Scenografia koncertu z okazji 45 – lecia Chóru Akademickiego Politechniki Szczecińskiej – Filharmonia Szczecińska 1990 Malarstwo, Zielona Góra 2000 Malarstwo, „Moje pejzaże” – Galeria ZPAP „Kierat” 2001 Wystawa malarstwa otwierająca przewód kwalifikacyjny I – go stopnia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK wToruniu 2002 wystawa malarstwa zamykająca przewód kwalifikacyjny I – go stopnia na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu 2003 Malarstwo „Moje malowanie” art Galeria SZOK – Szczecinie 2005 Sztandary „Majówka ze sztuką”, – kościół w Marianowie 2006 Malarstwo – wystawa towarzysząca Festiwalowi Filmowemu „Lato z Muzami” – Nowogard’06 / Odcisk stopy – Galeria Gwiazd – Nowogard Malarstwo ,,Moje pejzaże”- Klub XIII Muz – Szczecin Pokaz Sztandarów – Nowogard 2007 Malarstwo, „Moje malowanie” – Galeria Alma – Barlinek 2008 ,,Malarstwo” Galeria Brama Muzeum Regionalne w Gryficach Wystawa indywidualna ,,Moje pejzaże” Galeria Klatka wSzczecinie Wystawa indywidualna 2011 Wystawa malarstwa Galeria RCK Regionalne Centrum Kultury w Kołobrzegu Wystawa malarstwa Blisko – Daleko Muzeum Regionalne w Szczecinku
Działalność naukowo – artystyczna w roku akademickim 2008/09/10 Prowadzenie według autorskiego programu pleneru malarsko rysunkowego studentów WWSU III roku kierunek grafika. Organizacja poplenerowych wystaw studentów każdego roku . [ Golczewo 2007, 2008, 2009, 2010] opieka artystyczna i wybór prac na ekspozycje prac stydenckich na ,,Różance” Szczecinie. Organizacja wystawy dyplomantów WSSU w Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Szczecinie, redakcja katalogu. W ciągu pracy na WSSU napisała dwadzieścia kilka recenzji magisterskich i kilka licencjackich Opieka artystyczna nad plenerem malarskim absolwentów w Kamieniu Pomorskim
Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia, stypendia:

1989 Nagroda Grand Prix w „Koniku Morskim” – konkurs malarski Wybrzeża Zachodniego 1897 Stypendium Ministra Kultury i Sztuki 2006 Odcisk stopy w „Galerii Gwiazd” za dokonania malarskie przy „Lecie z Muzami” w Nowogardzie

Katalog do wystawy ukazał się dzięki wsparciu Urzędu Miasta Szczecin