Nie żyje Andrzej Podolak

Dzisiaj, 4 stycznia, w wieku 79 lat zmarł Andrzej Podolak, związany z pilskim środowiskiem artysta plastyk, wieloletni prezes i wiceprezes Zarządu Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków w Pile, plastyk wojewódzki (w latach 1988 – 1998) oraz wieloletni dyrektor Galerii Biura Wystaw Artystycznych (1991 – 2008). Organizator międzynarodowych i ogólnopolskich plenerów artystycznych oraz kurator licznych wystaw. W Pile, wraz z żoną Anną Mrosczok-Podolak, prowadził Galerię Autorską. Uhonorowany w 2018 roku nagrodą Lider Sukcesu 2018 Powiatu Pilskiego. 

W takich chwilach trzeba wyraźnie powiedzieć: ODESZŁA LEGENDA PILSKIEJ KULTURY i SZTUKI, Człowiek, który przez kilkadziesiąt lat przynosił naszej ziemi splendor, który wytyczał kierunki w sztuce, który zawsze utrzymywał najwyższy poziom artystyczny. Obrazy Andrzeja Podolaka – przepełnione barwami i światłem, zawierające głęboki, humanistyczny przekaz, afirmację życia i wszechświata pozostaną na zawsze i będą przypominały kolejnym pokoleniom odbiorców sztuki o tym wybitnym polskim Malarzu, który z Krakowa przybył do Piły i tu przez wiele lat realizował swoje pasje.   

Andrzej Podolak urodził się w 1943 r. w Ogrodzieńcu. Studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni profesorów Mieczysława Wejmana, Tadeusza Łakomskiego, Wacława Taranczewskiego oraz Jana Szancenbacha. Dyplom w 1969 roku uzyskał w pracowni prof. Jonasza Sterna.

Tworzył w dziedzinie malarstwa sztalugowego, malarstwa architektonicznego, grafiki, grafiki wydawniczej, architektury wnętrz, wystawiennictwa.

Eksponował swoje prace na wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju oraz za granicą (m.in. Paryż, Mediolan, Nowy Jork, Sankt Petersburg,  Praga, Wilno, Berlin). Jego prace znajdują się w zbiorach państwowych: muzeach i galeriach oraz kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą, w tym zbiorach papieskich w Watykanie.

W 2018 roku obchodził jubileusz 50-lecia pracy twórczej, którego uwieńczeniem była wystawa retrospektywna w Galerii BWA PP zatytułowana „Życie zamknięte w obrazach”. W tym samym roku został uhonorowany prestiżową nagrodą Starosty Pilskiego otrzymując tytuł Lider Sukcesu Powiatu Pilskiego 2018.

Za pracę twórczą otrzymał ponadto szereg wyróżnień, m.in.: 1986 – Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki, 1987 – Nagrodę Wojewódzką w dziedzinie plastyki, 1990 – Nagrodę Wojewody Pilskiego za całokształt osiągnięć twórczych, 1998 – Srebrny Krzyż Zasługi, 2011 – Zasłużony dla Kultury Polskiej, 2013 – Medal Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, 2017 – Medal Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS, 2018 – odznakę honorową „Za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego”.

– Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Andrzeja Podolaka, który w tym roku obchodziłby jubileusz 55-lecia pracy artystycznej. Miałem wielką przyjemność obcować ze sztuką Pana Andrzeja, jak również z nim osobiście i zawsze były to zachwycające spotkania z człowiekiem pełnym pasji, która nie gasła, mimo upływu lat. W 2018 roku uhonorowałem Pana Andrzeja okolicznościową statuetką za 50 lat pracy twórczej z wpisem: „Wybitnemu artyście Andrzejowi Podolakowi w podziękowaniu za wkład w rozwój i upowszechnianie kultury w powiecie pilskim”. Rok później na Gali Lider Sukcesu kapituła konkursowa przyznała Panu Andrzejowi statuetkę Lidera Sukcesu w kategorii Kultura i Sztuka. Takich ludzi w obecnym świecie nie ma już wielu, tym bardziej smuci mnie ta strata. Wyrazy szczerego żalu i współczucia kieruję do rodziny i bliskich Pana Andrzeja… – mówi starosta Pilski, Eligiusz Komarowski.

Andrzej Podolak był bohaterem jednego z filmów zrealizowanych przez Galerię BWA Powiatu Pilskiego w cyklu „Artyści Północnej Wielkopolski” w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Kultura w sieci”.

W wywiadzie jakiego udzielił wówczas Janowi Japasowi Szumańskiemu mówił m.in.:

– Mija już 50 lat prawie, jak tak siedzę i się „babram” w tych farbach… i czaruję. Bo ja jestem czarodziej! A poważnie powiem tak: Po tylu latach pracy człowiek ma pewną łatwość malowania, mieszania kolorów. Nie zastanawiam się w tej chwili nad barwami – to automatycznie wychodzi „z ręki”. To chyba zaczęło się, gdy byłem małym dzieckiem. W 1945, może w 1946 roku znalazłem kasetę z farbami po moim ojcu. Były w niej farby „LE FRANC”. Chyba poniemieckie. A zrobiła je stara francuska firma. Zacząłem się nimi bawić. Widocznie już wtedy chciałem być kolorystą! Bawiłem się tak, że przecinałem brzytwą tubki z kolorami wzdłuż i w poprzek. Wszystkie tubki były z ołowianej cienkiej blaszki i tak fajnie mi się je przecinało… to żółte, to czerwone, niebieskie, albo białe… Można było je układać…

– Miałem tę przyjemność i szczęście, że jako „gzub” – byłem 20-latkiem wtedy ledwie – trafiłem w Krakowie na uczelnię, gdzie uczyły same sławy. Profesorowie stwarzali klimat, byli dla nas takimi trochę starszymi kolegami po fachu, którzy chcieli nam jak najwięcej przekazać. Nie tylko ten swoisty rodzaj wrażliwości estetycznej, ale zwłaszcza to, co sami umieli najlepiej. Był to wtedy okres tzw. Grupy Krakowskiej, okres kapistów, kolorystów, w którym funkcjonowały choćby takie sławy jak profesor Cybisowa (od red. Hanna Rudzka – Cybis). Z rozmów z nimi, z różnych wspólnych artystycznych działań wiele w nas zostało. Pamiętam jak prof. Jonasz Stern tłumaczył nam, że każdy kolor – czy to biel, czy czerń – coś wyraża. Co więcej, my zawsze na zajęciach słuchaliśmy muzyki. Tak było. Jeden z nas przynosił adapter, ktoś inny płyty – wtedy były to płyty winylowe. Słuchaliśmy muzyki klasycznej i oczywiście także jazzu. Profesor Stern te wszystkie dziedziny potrafił łączyć i jakoś tak tłukł nam to wszystko razem do głowy… Wtedy pewne rzeczy, o których mówił w pracowni na korektach, traktowałem – delikatnie mówiąc – dość lekko. Doceniłem je i zrozumiałem jak miałem 40 – 45 lat. I dopiero teraz wiem, co profesor chciał osiągnąć.

– Czym jest dla mnie sztuka? Powiem krótko: wszystkim. Stąd tytuł mojej jubileuszowej wystawy: „Życie zamknięte w obrazach”. Mówiąc najprościej, sztuka to całe moje życie. Chyba nic innego nie potrafiłbym robić… I myślę, że wolność artysty, rozumiana oczywiście też jako swoboda twórcza, jest zawsze warunkiem istnienia sztuki.

– Każdy z moich obrazów wychodzi z serca. Jak tego nie masz w sercu, to niewiele namalujesz. Musisz to czuć. Inaczej się nie da.

– W połowie lat 70-tych w Polsce powstawały nowe województwa. Znajomi wyjeżdżali do Francji, do Szwecji. I dalej. Mnie też zachciało się gdzieś jechać, ale rodzinne sprawy i różne inne, jakie miałem wtedy na głowie spowodowały, że zrezygnowałem z emigracji i przyjechałem tutaj, i zostałem w Pile. Spodobała mi się po prostu. Ja się nie nadaję do dużych miast. Muszę mieć miejsce w jakimś średniej wielkości środowisku do życia. Tu wiem, co, gdzie się dzieje. Właśnie takie miejsce dla mnie jest najlepsze. No i lubię zieleń, a tej tu pod dostatkiem.

– To co maluję, wychodzi z przyrody, z natury. Ktoś patrząc na moje obrazy mówi, że to jest abstrakcja. Nie, to nie jest abstrakcja. Ja najpierw musiałem to gdzieś zobaczyć. Percepcja oka. Coś, gdzieś widzisz i dopiero po latach przypomina ci się… I wtedy składasz te części i wychodzi obraz.

– Gdybym miał wybrać jeszcze raz? Oczywiście wybrałbym ten sam zawód! Bo tak już jest z tą sztuką: jak poczujesz raz tego bakcyla, jak już cię złapie, to trzyma cały czas…

Cały wywiad z Andrzejem Podolakiem można obejrzeć na stronie:

Tam też (strona tytułowa www Galerii, na samym dole) jest zamieszczony e-book pt. „Artyści Północnej Wielkopolski” ze zdjęciami Artysty i Jego prac.